امن‌سازی و مقاوم‌سازی سامانه‌ها و سرویس‌ها

در دنیای امروز، امنیت تنها به مرزهای فیزیکی شبکه محدود نمی‌شود؛ بلکه سامانه‌ها و سرویس‌ها ی نرم‌افزاری نیز در خط مقدم تهدیدات سایبری قرار دارند. از پورتال‌های سازمانی گرفته تا سرورهای ایمیل، دیتابیس‌ها، نرم‌افزارهای مالی، اتوماسیون‌ها و حتی سرویس‌های ابری—همگی نیازمند تدابیر خاصی برای مقابله با حملات، سوءاستفاده‌ها و خرابی‌های ناگهانی هستند.

امن‌سازی و مقاوم‌سازی سامانه‌ها به مجموعه‌ای از اقدامات گفته می‌شود که با هدف کاهش سطح آسیب‌پذیری، محدودسازی دسترسی‌های غیرمجاز، اطمینان از در دسترس بودن سرویس‌ها، و آمادگی در برابر تهدیدات طراحی و اجرا می‌شود.

در این مقاله تلاش می‌کنیم مفهوم این اقدامات را به‌صورت کاربردی شرح دهیم و خدمات قابل ارائه در این زمینه توسط شرکت هیوانوآوران داده‌گستر (هیواشبکه) را معرفی کنیم.

امن‌سازی سامانه‌ها و سرویس‌ها چیست؟

امن‌سازی سامانه‌ها و سرویس‌ها به مجموعه اقداماتی گفته می‌شود که با هدف کاهش ریسک نفوذ، سوءاستفاده و اختلال در عملکرد سیستم‌های نرم‌افزاری انجام می‌شود. این سامانه‌ها ممکن است شامل سرویس‌های تحت شبکه، پایگاه‌های داده، وب‌سایت‌ها، اپلیکیشن‌ها، سامانه‌های ایمیل، نرم‌افزارهای اتوماسیون، فایل‌سرورها، سرورهای مجازی و … باشند.

بر خلاف امن‌سازی زیرساخت فیزیکی که بیشتر بر تجهیزات، کابل‌کشی، برق و محیط فیزیکی تمرکز دارد، امن‌سازی سامانه‌ها بیشتر ناظر بر پیکربندی‌های نرم‌افزاری، دسترسی‌های کاربران، سخت‌گیری‌های امنیتی، نصب وصله‌های امنیتی (Patch Management) و کنترل رفتارهای اجرایی سیستم‌هاست.

در این فرآیند، ابتدا نقاط آسیب‌پذیر شناسایی می‌شوند (از طریق اسکن‌ها و بررسی‌های فنی)، سپس سیاست‌های مناسب برای کنترل دسترسی، رمزنگاری داده‌ها، فعال‌سازی لاگ‌گیری، حذف سرویس‌های غیرضروری، و به‌روزرسانی اجزا اعمال می‌گردد.

به‌طور خلاصه، هدف از امن‌سازی سامانه‌ها و سرویس‌ها، محافظت از داده‌ها، تضمین صحت عملکرد نرم‌افزارها، و کاهش سطح تهدیدات امنیتی از درون و بیرون سازمان است.

مقاوم‌سازی سامانه‌ها و سرویس‌ها چیست؟

مقاوم‌سازی سامانه‌ها و سرویس‌ها به معنای ایجاد آمادگی ساختاری و نرم‌افزاری در برابر خرابی، قطعی، حملات سایبری و حوادث غیرمترقبه است؛ به‌گونه‌ای که سرویس‌های حیاتی سازمان در شرایط بحرانی نیز در دسترس باقی بمانند یا در کمترین زمان ممکن بازیابی شوند.

در این راستا، تکنولوژی‌هایی نظیر مجازی‌سازی نقش بسیار مهمی ایفا می‌کنند. مجازی‌سازی سرورها و سرویس‌ها امکان جابه‌جایی سریع بار کاری، مدیریت ساده‌تر منابع، و ایجاد ساختارهای Redundant (پشتیبان) را فراهم می‌کند. این ساختارها به سازمان‌ها کمک می‌کنند تا در صورت خرابی یک سامانه، سرویس‌ها به‌صورت خودکار یا دستی روی سامانه جایگزین ادامه یابند.

شرکت هیواشبکه با بهره‌گیری از راهکارهای حرفه‌ای مجازی‌سازی (نظیر VMware و Hyper-V)، پیاده‌سازی High Availability (HA)، Clustering، Backup حرفه‌ای و Disaster Recovery Plan، زیرساختی مقاوم برای سامانه‌ها فراهم می‌سازد.

همچنین در پروژه‌های هیوا، تحلیل ریسک عملیاتی و طراحی سناریوهای بازیابی اطلاعات بر اساس الزامات افتا و نیازهای خاص هر سازمان صورت می‌گیرد، تا اطمینان حاصل شود که حتی در بدترین شرایط نیز دسترسی به اطلاعات و ادامه فعالیت امکان‌پذیر باشد.

چرا سازمان‌ها به امن‌سازی و مقاوم‌سازی سامانه‌ها و سرویس‌ها نیاز دارند؟

در دنیای دیجیتال امروز، بسیاری از فرایندهای حیاتی سازمان‌ها بر بستر سامانه‌ها و سرویس‌های نرم‌افزاری اجرا می‌شوند. از سیستم‌های مالی و منابع انسانی گرفته تا پورتال‌های خدمات‌رسانی و تبادل داده، هرگونه اختلال در این سرویس‌ها می‌تواند تبعات جدی برای عملکرد سازمان، اعتبار آن و حتی امنیت ملی به‌همراه داشته باشد.

دلایل اصلی نیاز به امن‌سازی و مقاوم‌سازی سامانه‌ها عبارتند از:

• افزایش تهدیدات سایبری: با رشد باج‌افزارها، حملات صفرروزه، و تهدیدات پیچیده (APT)، هر سامانه‌ای در معرض خطر نفوذ و ازکارافتادگی قرار دارد.
• اتکای بالای سازمان‌ها به فناوری اطلاعات: بسیاری از خدمات و عملیات روزمره به سامانه‌های نرم‌افزاری وابسته‌اند، و هرگونه توقف، موجب وقفه در ارائه خدمات یا کاهش بهره‌وری می‌شود.
• الزامات قانونی و حاکمیتی: نهادهایی مانند مرکز مدیریت راهبردی افتا، سازمان‌ها را ملزم به اجرای راهکارهای پایداری خدمات و محافظت از داده‌ها کرده‌اند.
• آمادگی در برابر حوادث پیش‌بینی‌نشده: قطعی برق، خرابی سخت‌افزار، خطای انسانی یا بلایای طبیعی می‌توانند سامانه‌ها را از دسترس خارج کنند؛ مگر آنکه از پیش برای آن‌ها ساختارهای مقاوم‌سازی طراحی شده باشد.
• افزایش اعتماد ذی‌نفعان و مشتریان: سازمان‌هایی که سرویس‌های پایدار، در دسترس و امن ارائه می‌دهند، جایگاه حرفه‌ای‌تری نزد مشتریان و مراجع نظارتی خواهند داشت.

در همین راستا، امن‌سازی و مقاوم‌سازی نه‌تنها یک انتخاب، بلکه نیازی بنیادین برای تداوم کسب‌وکارها و خدمات حیاتی در عصر دیجیتال به‌شمار می‌آید.

خدمات هیوا در زمینه امن‌سازی و مقاوم‌سازی سامانه‌ها و سرویس‌ها

شرکت هیوانوآوران داده‌گستر (هیواشبکه) با پشتوانه تجربه تخصصی در حوزه زیرساخت و امنیت سایبری، خدمات جامعی برای ایمن‌سازی و افزایش پایداری سامانه‌ها و سرویس‌های حیاتی سازمان‌ها ارائه می‌دهد. این خدمات با رعایت الزامات افتا، استانداردهای بین‌المللی و نیازهای بومی هر سازمان طراحی و اجرا می‌شوند.

برخی از خدمات هیواشبکه در این حوزه عبارتند از:

چرا هیوانوآوران داده گستر؟

هیوانوآوران داده‌گستر (هیواشبکه) با رویکردی تخصصی، منسجم و مبتنی بر تجربه، به سازمان‌ها کمک می‌کند تا سامانه‌ها و سرویس‌های حیاتی خود را به شکلی امن، پایدار و مطابق با الزامات ملی اداره کنند. همکاری با هیواشبکه دارای مزایای زیر است:

• تجربه چندساله در پروژه‌های امنیتی و زیرساختی: اجرای موفق پروژه‌های حساس در نهادهای دولتی و سازمان‌های بزرگ، هیواشبکه را به مجموعه‌ای قابل اتکا در حوزه امنیت اطلاعات تبدیل کرده است.
• تیم فنی متخصص در حوزه سرویس‌های زیرساختی و امنیتی: بهره‌مندی از کارشناسان دارای دانش فنی روز و آشنایی کامل با بسترهای سازمانی، از جمله سرویس‌های دامین، مجازی‌سازی و سامانه‌های حیاتی.
• رعایت کامل الزامات افتا و استانداردهای ملی: کلیه مراحل طراحی، پیاده‌سازی و مستندسازی پروژه‌ها منطبق بر چارچوب‌های امنیتی مورد تأیید نهادهای نظارتی انجام می‌شود.
• ارائه مستندات دقیق و خدمات پشتیبانی پس از اجرا: تهیه مستندات فنی، سناریوهای بازیابی، نقشه سرویس‌ها و ارائه آموزش‌های لازم به تیم فناوری اطلاعات سازمان برای بهره‌برداری مؤثر و ایمن.
• طراحی راهکار متناسب با ساختار و نیاز واقعی سازمان: عدم استفاده از راه‌حل‌های کلیشه‌ای؛ هر پروژه بر پایه تحلیل دقیق وضعیت موجود و محدودیت‌های واقعی سازمان طراحی می‌گردد.
• تمرکز بر افزایش پایداری و تاب‌آوری سرویس‌ها: پیاده‌سازی سناریوهای Redundancy و Disaster Recovery به‌گونه‌ای که اختلال در سرویس‌ها به حداقل ممکن برسد.

با هیواشبکه یک قدم جلوتر از تهدیدات سایبری باشید!